پیش از شیوع ویروس کرونا، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی یک راهکار عملی برای رشد کسب و کارها بود. حالا با تغییراتی که شیوع کرونا در زندگی ما اعمال کرد و رشد چشمگیر خرید‌های اینترنتی، ضرورت وجود برنامه مشخص برای حضور در فضای دیجیتال را برای کسب و کارها چند برابر کرد. اما سوال‌هایی با این مضمون ایجاد می‌شود که آیا سوشال مدیا مارکتینگ برای همه نوع کسب و کاری مناسب است؟ یا چگونه می‌توان سوشیال مدیا مارکتینگ را به شکل درست در کسب و کار عملی کرد؟ نقطه شروع کجاست؟ و سوال هایی از این دست. به همین دلیل قصد داریم در ادامه با جزئیات بیشتری راجب بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی و کاربردهایش صحبت کنیم.
سوشال مدیا مارکتینگ چیست؟
هرگونه فعالیت با هدف بازاریابی و جذب مخاطب در شبکه‌های اجتماعی، شامل تعریف سوشال مدیا مارکتینگ (Social Media Marketing) می‌شود.
به عبارت دیگر سوشال مدیا مارکتینگ، استفاده از بستر شبکه‌های اجتماعی برای ارتباط با مخاطب، ایجاد یک تصویر درست از برند، افزایش فروش و افزایش ترافیک بستر اصلی فروش محصولات است. این هدف با انتشار محتوای مناسب با سلیقه مخاطب در هر شبکه اجتماعی، گوش دادن به مخاطب، جذب مشتریان بالقوه، تجزیه و تحلیل آماری که شبکه‌های اجتماعی می‌دهند و اجرای تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی دست یافتنی‌ست.
چه مباحثی زیر مجموعه بازاریابی شبکه‌های اجتماعی ( SMM ) می‌باشد:
به دلیل نامحدود بودن شبکه‌های اجتماعی در عصر حاضر نمی‌توان چارچوب محتوایی یا عملکردی خاصی برای مفهوم بازاریابی شبکه‌های اجتماعی قرار داد اما می‌توان مباحثی مثل بازاریابی محتوایی، بازاریابی درونگرا و تبلیغات درفضای مجازی را بخشی از سوشال مدیا مارکتینگ دانست.
مزایای سوشال مدیا مارکتینگ
شبکه‌های اجتماعی جاده‌ای دوطرفه میان شما و مشتریانتان است و از این رو اهمیت داردکه وسیله خوبی برای ارتباط مستقیم با مخاطب می‌باشد. شما در شبکه‌های اجتماعی حضور پیدا می‌کنید تا مخاطب خود و نیازهای او را بهتر بشناسید و از این راه بتوانید محصول یا سرویسی که پاسخگوی نیازهای کاربرانتان است را ارائه دهید.
در واقع می‌توان گفت سوشیال مدیا یک وسیله ارزان، در دسترس و کاربردی برای تعامل، شناخت نیاز و هدایت مشتری به سمت اهداف برند می‌باشد. اما تا چه اندازه حضور در این فضا به نسبت هزینه و چالش‌ها ضرورت دارد؟
چرا فعالیت در سوشال مدیا مهم است؟
آمارها نشان می‌دهد بیش از نیمی از کاربران برای جستجو محصولات جدید در شبکه اجتماعی جستجو می‌کنند.
با توجه به آمارهای شگفت انگیز حضور کاربران در شبکه‌های اجتماعی و رقابتی بودن فضای امروز کسب و کار می‌توان گفت از دست دادن فضای بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی در صورت نیاز کسب و کار و حضور فعال رقبا در این فضا میتواند منجبر به شکست کسب و کار شما شود. با این وجود آیا حضور در شبکه‌های اجتماعی برای هر نوع کسب و کاری مهم است؟
سوشال مدیا مارکتینگ مناسب چه کسب و کارهایی می‌باشد؟
بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی یک بازو قوی در تمام کسب و کارهایی که نیاز به ارتباط مستقیم با مشتری دارند و بر اساس رفتار و نیاز مشتری خدمات خود را ارائه می‌کند، ایجاد می‌کند و سرعت رشد کسب و کار را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد.
در واقع باید گفت عملا حضور در شبکه‌های اجتماعی برای کسب و کارهایی مانند کسب و کارها B2B که گاهی تعداد مشتریانشان به تعداد انگشتان دست می‌باشد، دردی را دوا نمی‌کند اما مثلا برای یک برند تولید پوشاک که هم فروشگاه‌های حضوری و هم فروش آنلاین دارد و نظر مشتریان نسبت به خدمات و محصولاتش تاثیر مستقیم بر فروش محصولات دارد، حضور درست در شبکه‌های اجتماعی میتواند بسیار سودآور باشد.
اما لازم به ذکر است که با توجه به درک ضرورت حضور، چگونه حضوریافتن در شبکه‌های اجتماعی هم اهمیت بالایی دارد.
چگونه پلتفرم مناسب کسب و کار خود را انتخاب کنیم یا کدام شبکه اجتماعی مناسب کسب و کار ماست؟
در کشور ما به دلیل تحریم‌ها و فیلترها به تعداد انگشت شماری از شبکه‌های اجتماعی دسترسی وجود دارد و می‌توان گفت فعالیت در شبکه‌های اجتماعی محدود به چند اپلیکیشن اینستاگرام، تلگرام، واتس‌اپ و لینکداین می‌باشد که با توجه به جنس و اهداف کسب و کار و پرسونای مخاطب می‌توان فعالیت در هرکدام از این شبکه‌های اجتماعی را اولویت بندی کرد.
مثلا لینکداین مناسب ارتباط با مخاطب متخصص در حوزه‌های مختلف کاری‌ست و برای یک فرشگاه لباس در اولویت تولید محتوا قرار ندارد یا می‌توان از واتس‌اپ به عنوان پیام‌رسان برای ارتباط مستقیم با مشتری و دریافت خواسته‌های مشتریان استفاده کرد. اگر می‌خواهید تاثیرات استفاده از شبکه‌های اجتماعی بر برندتان را بدانید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله “خدمات شبکه‌های اجتماعی چیست و چه تاثیری در برند دارد؟” را مطالعه کنید.
مقدمات شروع سوشال مدیا مارکتینگ
اولین قدم برای شروع بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی این است که بدانیم برای چه نیاز و هدفی می‌خواهیم در شبکه‌های اجتماعی حضور پیدا کنیم. قدم بعدی شناخت درست مخاطب کسب و کار و آشنایی با رفتار مخاطب در شبکه‌های اجتماعی‌ست.
در واقع باید گفت سوشال مدیا مارکتینگ هنر تولید محتوا متناسب با اهداف کسب و کار و انتشار آن در زمان و مکان درست برای همراه کردن مخاطب می‌باشد که برای رسیدن به این هنر لازم است شناخت درستی از رفتار کاربر و اهداف کسب و کار داشت.
از این نکته غافل نشوید که برای دقیق و درست مشخص کردن اهداف، مخاطب و فاصله گرفتن از کل‌نگری یا ایده‌آل گرایی نیاز به آزمون خطا وجود دارد و این موضوع در فضای مارکتینگ امروز با تنوع روش‌ها و بسترهای بازاریابی اجتناب‌ناپذیر است.
روش‌های ارزیابی موفقیت بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
بهترین میزان و معیار برای موفقیت در سوشیال مدیا مارکتینگ درصد تحقق اهدافیست که در شروع برای حضور در شبکه‌های اجتماعی مشخص کرده ایم و بهترین راه برای اندازه گیری میزان تحقق اهداف، بررسی و تحلیل دیتایی‌ست که شبکه‌های اجتماعی از نرخ تعامل مخاطب در اختیار کاربر می‌گذارند.
نکات مهم برای موفقیت در سوشال مدیا
از کل‌نگری بپرهیزید:
سعی کنید در آغاز برای مشخص کردن پرسونای مخاطب به ریزترین دسته افرادی که می‌توانند مخاب خدمات شما باشند هم اهمیت بدهید مثلا اگر خدمتی که کسب و کار شما ارائه می‌کند تولید ابزار کمک آموزشی‌ست مخاطبان شما فقط دانش آموزان یا دانشجویان مقاطع خاص نیستند، مخاطبان شما به زیر مجموعه‌هایی شامل والدین دانش آموزان یا معلمان و اساتید آن مقاطع هم تقسیم می‌شود.
هیجان‌زده نشوید:
فضای تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی معلول عوامل متعددیست و تا حد زیادی پیش‌بینی رفتار کاربران بدون آزمون و خطا ممکن نیست بر همین اساس باید گفت با فیدبک گرفتن از یک مدل تبلیغ خاص نمی‌توان نتیجه گرفت شما مسیر درست برای ارائه خدمات خود به مخاطب را پیدا کرده‌اید.
پس با اولین فیدبک خوب هیجان زده نشوید و به آزمون و خطا ادامه دهید.
همه تخم مرغ های خود را در یک سبد نگذارید:
بهترین مثالی که می‌توان برای این توصیه آورد قطعی چند ساعته تمام پلتفرم‌های شرکت فیسبوک است. تصور کنید شما یک فروشگاه اینترنتی هستید که فقط از کانال اینستاگرام به مشتریان خود خدمات می‌دهید، حالا قطعی چند ساعته این شبکه اجتماعی در مفایسه با رقیبتان که علاوه بر اینستاگرام از کانال وب سایت هم برای ارائه خدمات خود استفاده می‌کند، چقدر به ضرر شما تمام می‌شود؟
با برنامه حرکت کنید:
داشتن یک برنامه درست و هدفمند به شما کمک می‌کند در لحظه، هیجانی تصمیم نگیرید و در هر موقعیت بدانید حالا دقیقا چه کاری باید انجام شود.
براساس دیتا تصمیم گیری کنید:
کمک‌کننده‌ترین ابزار برای موفقیت در فضای مارکتینگ دیتایی ست که پس از هر اقدامی به دست می‌آید. این دیتا میتواند بازخوردهای مخاطبان به محتوای تولیدی شما در شبکه‌های اجتماعی باشند یا بازخورد تبلیغات در سوشال مدیا، فرقی نمی‌کند هر کدم از این اطلاعات برای قدم بعدی کمک قابل توجهی برای شما می‌باشند.
با توجه به اینکه اهداف و مخاطب هر کسب و کاری متفاوت است طبیعیست که یک راهکار کلی برای تمام کسب و کارها پاسخگو نیست اما اگر بخواهیم یک مسیر درست برای موفقیت در سوشال مدیا مارکتینگ به شما ارائه دهیم باید به سه مرحله عمل، بازخورد و تصمیم گیری برای قدم بعدی اشاره کرد.
اجرای این سه مرحله به این صورت است که با توجه به پرسونای مخاطب و اهداف کسب و کار هر عملی از جمله تولید محتوا برای همراه کردن مخاطب یا تبلیغات انجام می‌شود و در مرحله بعد دیتاهایی که از میزان تاثیر این عمل در مخاطب تولید شده بررسی می‌شود و تصمیم گیری درمورد چگونگی قدم بعد انجام می‌شود.
این سه مرحله می‌توانند همواره در اجرای پلن‌های شما برای سوشیال مدیا مارکتینگ کمک‌کننده باشند.
عالی بود